Hayat pahalılığı göçü başlattı; Tercih edilen 10 il belli oldu
Büyükşehirlerden köy ve kasabalara göç hızlandı. Sadece İstanbul’da her yıl 500 bin kişi kırsala yerleşiyor. Göçebeler en çok ‘orta direk’ diye tabir edilen kesimden. Devlet de süreci desteklemek için çeşitli hibe ve kredi imkânları sunuyor.
Büyükşehirlerde yaşamak her geçen gün daha da zorlaşıyor. Türkiye Gazetesi’nden yer alan habere göre, Hayat pahalılığı, trafik, çevre kirliği, deprem korkusu, doğal yaşam isteği ve mülteci meselesi gibi birçok sebepten dolayı yüz binlerce kişi kırsala göç ediyor. En fazla göç veren şehirler İstanbul, Ankara ve İzmir olarak sıralanıyor. TÜİK verilerine göre; 2018’den beri İstanbul’dan gidenlerin sayısı, gelenlerden daha fazla… Son beş yılda 2 milyon 182 bin kişi İstanbul’u terk etti. Ortalamaya bakıldığında yılda 300 bin ila 500 bin kişi metropolleri terk ediyor. Kentten kaçış üç şekilde oluyor. İlkinde; insanlar doğdukları topraklara, köylerine geri dönüyorlar. Bir diğerinde; metropollere göre daha uygun ve sakin büyükşehirlere gidiyorlar, üçüncü kategoride ise maddi durumu iyi olanlar deniz kasabalarını tercih ediyorlar.
EMEKLİ ŞEHİRDE YAPAMIYOR
İstanbul’da uzun yıllar devlet memurluğu yapan Arif Altunay, şehirden köye göç eden örnek bir vatandaş… EYT’li olunca memleketi Sivas Zara’ya göç etmiş. Altunay, İstanbul’u terk etmesinin sebebini ‘hayat pahalılığı’ olarak gösteriyor. Bahçelievler’de 6 bin lira kira öderken ev sahibi 15 bin lira isteyince bu kararı almış. Yaşadığı durumu şöyle anlatıyor: Yıllar önce para kazanmak için, taşı toprağı altın diye geldiğimiz İstanbul artık emekliler için çok pahalı. Şimdi Zara’da 5 bin liraya eski evimden daha iyi bir evde oturuyorum. Köy ya da kasaba hayatı ‘şartlara dikkat ederseniz’ ucuz. Mesela İstanbul’da olan zincir marketlerdeki fiyatlar ile köydekiler aynı. Ancak meyve-sebzeni pazardan alırsan, eti ve tavuğu üretirsen ucuz. Ayrıca ulaşım sıkıntısı da yok.
BEYAZ YAKALILAR BAŞI ÇEKİYOR
Hayat pahalılığı sebebiyle köye göç edenlerin yanı sıra, deprem korkusu ve doğal yaşam isteği ile ayrılanlar da var. Bunların büyük kısmını beyaz yakalılar oluşturuyor. Arsa alıp tiny house ya da bungalovlarda yaşayanların sayısı hızla artıyor. Uzaktan çalışma imkânı olan genç çiftler daha çok Çanakkale, Tekirdağ ve İzmir gibi şehirleri tercih ediyor. Bu çiftler bir taraftan işlerini internet üzerinden yürütürken, diğer taraftan organik tarım yaparak internetten satış yöntemiyle para kazanmaya çalışıyor.
PREFABRİK EV DESTEĞİ 300 BİN TL
Devlet köye dönüş ile ilgili bazı desteklerde bulunuyor. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı kendi evini kendi yapanlara betonarme ev yardımı ödeneği veriyor. Arsası olanlar için 300 bin liraya kadar prefabrik ev desteği sağlanıyor. Ancak bunun bazı şartları var. Öncelikle üzerinize bir ev olmaması gerekiyor. Hane gelirinin de belli bir seviyede olması şartı aranıyor. Bu konuyla ilgili bütün detayları Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı internet sitesi ya da ALO 183’ten öğrenebilirsiniz. Ancak köylerde de gelen taleplerle doğru orantılı olarak arsa fiyatları artmış durumda. Ayrıca doğal yaşama ilginin de yükselmesi bu tür müstakil ev yapım fiyatlarını artırdı. Dolayısıyla desteklerin artırılması konusunda talepler bulunuyor.
ÇİFTÇİLİK YAPANA 1 MİLYON TL DESTEK
Türkiye’de, 2022 yılında büyüklük olarak en fazla göç hareketliliği, 643 bin 998 kişi ile 20-24 yaş grubunda gerçekleşti. Söz konusu yaş grubunda göç edenlerin yüzde 42,5’ini erkekler, yüzde 57,5’ini ise kadınlar oluşturdu. Gençlerin göç sebepleri arasında; iş bulma, eğitim, doğal yaşam isteği konuları öne çıkıyor.
Köye Dönüş Projesi dâhilinde önemli hibeler veriliyor. Burada da köyüne dönerek çiftçilik yapıp ülke tarımına katkı sağlayacak olanlara 250 bin lira ile 1 milyon liraya kadar üretim kredisi veriliyor. Bu krediyi, şartlara uyanlara Ziraat Bankası sağlıyor. Bu kredi, uzun vadeler ve uygun ödeme şartları ile alınabiliyor.
EN BÜYÜK SORUN İŞ BULMAK
Köye göç edenlerin en büyük sıkıntılarının başında iş bulmak geliyor. Çünkü yapılacak iş alanları kısıtlı. EYT’li olup çalışmak isteyenler genellikle güvenlik görevlisi, şoförlük, çiftçilik gibi meslekleri tercih ediyor. Birikimi olan EYT’liler ise kasaba ve çarşılarda çeşitli dükkânlar açabiliyor. Uzaktan çalışan gençler de çiftçilik ile uğraşıyor. Ancak bu ilgi bazı bölgelerde kira ve arsa fiyatlarını da artırmış durumda.
Göç etme sebepleri ise çişitlilik arz ediyor. Hayat pahalılığı ve daha iyi şartlarda yaşama isteği bunlardan ilk sırada gelenleri. Eğitim, emeklilik, sağlık, ev alınması, aile yanına dönme, medeni durum değişikliği de diğer sebepler arasında.
EN ÇOK GÖÇ ALAN İLLER
1- Çanakkale
2- Tekirdağ
3- Bursa
4- Sakarya
5- Eskişehir
6- Samsun
7- Antalya
8- Kayseri
9- Konya
10- Adana