Kıbrıs Türkü’nün mücadelesi; KKTC 42 yaşında

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC), 15 Kasım 1983’te ilan edilmesinin 42. yılını kutluyor. Kuruluşuyla birlikte Kıbrıs Türk halkı, kendi kaderini tayin etme hakkını dünyaya duyurdu. KKTC, ilk günün heyecanıyla dimdik ayakta durmaya devam ediyor.

KKTC’nin kurucu Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş, cumhuriyetin ilan edildiği Meclis birleşiminde halka ve öğrencilere hitaben yaptığı konuşmada, “Ne mutlu KKTC’nin Türk çocuklarına” sözleriyle halkın mücadelesinin önemine dikkat çekmişti.

KKTC’nin kuruluş süreci

1960 yılında Ada’da Türk ve Rum halklarının ortaklığına dayalı Kıbrıs Cumhuriyeti kuruldu. Ancak 1963’ten itibaren Rum silahlı gruplarının saldırıları sonucu Kıbrıslı Türkler yönetimden uzaklaştırıldı. 1967’de Kıbrıs Türkleri, “Kıbrıs Geçici Türk Yönetimi”ni, ardından “Kıbrıs Türk Yönetimi”ni kurarak kendi yönetimlerini sağladı.

15 Temmuz 1974’te Kıbrıs’ta gerçekleşen Yunan darbesi üzerine Türkiye, Kıbrıslı Türklerin güvenliğini sağlamak amacıyla 20 Temmuz’da Kıbrıs Barış Harekatı’nı başlattı. 13 Şubat 1975’te Kıbrıs Türk Federe Devleti kuruldu ve 15 Kasım 1983’te KKTC ilan edilerek Kıbrıs Türk halkının siyasi varlığı resmen tanındı.

Uluslararası boyut ve müzakereler

KKTC, kuruluşundan bu yana sadece Türkiye tarafından tanındı. Rum tarafı ile çözüm girişimleri defalarca gerçekleşti; 1968’den itibaren başlayan müzakereler, federasyon ve iki kesimlilik üzerine odaklandı. Ancak Rum tarafı, çoğunlukla AB üyeliğine odaklanarak çözüm sürecinde tek yanlı politikalar izledi.

2004 yılında Annan Planı çerçevesinde yapılan referandumda ise Türk tarafı kabul ederken, Rum tarafı reddetti. Bu gelişmeler, KKTC’nin siyasi ve diplomatik mücadelesinin halen devam ettiğini gösteriyor.

KKTC’nin güncel yapısı

KKTC Anayasası temsili demokrasiyi öngörüyor. Ülkede çok partili sistem uygulanıyor ve Cumhurbaşkanı 5 yılda bir seçiliyor. Ekim 2025’te yapılan cumhurbaşkanlığı seçiminde Tufan Erhürman seçildi. Yasama yetkisi 50 üyeli Cumhuriyet Meclisi’ne, yürütme yetkisi ise Bakanlar Kurulu’na ait bulunuyor.

KKTC, kuruluşunun 42. yılında Türkiye ile güçlü bağlarını sürdürürken, Kıbrıs Türk halkının bağımsızlık ve özgürlük mücadelesinin simgesi olmaya devam ediyor.