Grip deyip geçmeyin, her yıl 500 bin can alıyor
Grip, solunum yollarını etkileyen ve influenza virüsü nedeniyle ortaya çıkan bulaşıcı bir hastalıktır. Genellikle sonbahar ve kış aylarında yaygın olarak görülür ve hava yoluyla kolayca kişiden kişiye geçebilir. Peki kimler grip aşısı olmalı? Riskli gruplar kimler? Griple ilgili merak edilenleri enfeksiyon hastalıkları Prof. Dr. Mehmet Ceyhan yanıtladı.
Elips Haber’den Şevval Dalgıç’a konuşan Prof. Dr. Ceyhan, grip hastalığının tarih boyunca insanlık için en büyük tehditlerden biri olduğunu vurguladı. Prof. Dr. Ceyhan, “Dünya tarihinde en çok insan öldürmüş bir neden söyleyin deseler, cevabı grip olacaktır” diyerek, geçmişte yaşanan büyük salgınlara dikkat çekti. Özellikle İspanyol gribinin 50 ila 150 milyon arasında insanın ölümüne neden olduğunu belirten Prof. Dr. Ceyhan, her on yılda bir yeni bir virüsün ortaya çıkarak büyük salgınlar oluşturduğunu ifade etti.
Prof. Dr. Ceyhan, grip ile ilgili halk arasında yaygın bir yanlış anlaşılmaya değinerek, “İnsanlar gribi yanlış bildiği için küçümsüyor. Grip ve nezle sıklıkla karıştırılıyor. Aslında grip, hemen hemen hastayı yatağa düşüren bir hastalıktır,” dedi. Grip hastalığının ciddi sonuçlar doğurabileceğini belirten Prof. Dr. Ceyhan, kalp krizi, şeker hastalığı ve böbrek yetmezliği gibi sağlık sorunlarını tetiklediğini dile getirdi.
Grip aşısı hayati önemde
Prof. Dr. Ceyhan, grip aşısının, sakatlığı ve ölümleri önlemede en etkili aşılardan biri olduğunu vurgulayarak, “Grip aşısı, sakatlığı ve ölümü önlediği insan sayısı açısından mevcut bütün aşılardan daha yararlıdır” dedi. Dünyada grip nedeniyle her yıl yaklaşık 500 bin insanın hayatını kaybettiğini belirten Prof. Dr. Ceyhan, aşının bu ölümlerin yarısını bile önlemesinin, difteri ve tetanozdan daha fazla insanı kurtarabileceğini ifade etti.
İki farklı grip aşısı uygulaması var
Prof. Dr. Ceyhan, grip aşısının iki farklı uygulama şekli olduğunu açıkladı. Birincisinin yalnızca ABD’de zorunlu olarak uygulandığını, aşının yapılmadığı kişilerin okullara ve diğer toplumsal alanlara kabul edilmediğini belirtti. İkinci uygulama ise Türkiye'nin de dahil olduğu, risk gruplarına yönelik aşılamadır. Bu yöntemde, gribe yakalanma riski yüksek ya da hastalığı ağır geçirme olasılığı olan bireyler aşılanmaktadır. Prof. Dr. Ceyhan, ancak Türkiye’de bu uygulamanın bütçe nedeniyle tam olarak hayata geçirilemediğini belirtti.
Yaş grubunda değişiklik: 50 yaş artık riskli
Eskiden grip aşısı için risk grubunun 65 yaş ve üzeri olduğunu hatırlatan Prof. Dr. Ceyhan, günümüzde bu yaş sınırının 50’ye düştüğünü ifade etti. Dünya Sağlık Örgütü'nün (DSÖ) artık 50 yaş grubunu da riskli kabul ettiğini belirten Prof. Dr. Ceyhan, “Aşı çalışmalarında 50 yaşındaki bireylerin de hastalığı ağır geçirdiği ortaya çıktı” dedi.
Gebeler ve çocuklar için özel planlama gerekli
Prof. Dr. Ceyhan, grip aşısının özellikle 5 yaş altı çocuklar ve gebeler için kritik olduğunu vurgulayarak, bu gruplar için özel bir grip aşısı planlamasının yapılması gerektiğini belirtti. 5 yaş altındaki çocukların grip nedeniyle ölüm oranının yüksek olduğunu ifade eden Prof. Dr. Ceyhan, “Anne hamileyken grip geçirirse düşük yapma ve anne ölümü riski artıyor” diyerek gebeler için de aşılamanın önemini vurguladı.
Aşı için geç değil
Grip aşısının yaklaşık 6 ila 8 ay arasında koruma sağladığını belirten Prof. Dr. Ceyhan, Türkiye’de grip sezonunun bu yıl erken başladığını fakat “Aşı yaptırmaya geç kaldım” demenin doğru olmadığını söyledi. Prof. Dr. Ceyhan, “Mayıs ayının ortalarına kadar grip sezonu devam eder, bu nedenle şubat ayında bile aşı yaptırırsanız 3 ay korunmuş olursunuz,” diyerek aşının önemini hatırlattı.