IBAN’la havale ve EFT’de köklü değişiklik

Milyonlarca kişi ve şirketi ilgilendiren Mali Suçları Araştırma Kurulu (MASAK) düzenlemesi için geri sayım başladı. 1 Ocak 2026 itibarıyla 200 bin lira ve üzerindeki para transferlerinde, paranın kaynağı ve gönderim nedeni ayrıntılı şekilde beyan edilecek. Yeni kurallara uymayan işlemler bankalar tarafından gerçekleştirilmeyecek.

Milyonlarca kişi ve şirketi ilgilendiren Mali Suçları Araştırma Kurulu (MASAK) düzenlemesi için geri sayım başladı. 1 Ocak 2026 itibarıyla 200 bin lira ve üzerindeki para transferlerinde, paranın kaynağı ve gönderim nedeni ayrıntılı şekilde beyan edilecek. Yeni kurallara uymayan işlemler bankalar tarafından gerçekleştirilmeyecek.

MASAK tarafından hazırlanan tebliğle birlikte, IBAN üzerinden yapılan havale ve EFT işlemleri yalnızca tutar bazında değil; amaç, kaynak ve belge boyutlarıyla da denetlenecek. Düzenleme, yüksek tutarlı para hareketlerini daha sıkı kurallara bağlarken, kayıt dışı ekonomiyle mücadeleyi hedefliyor.

Neden düzenleme yapıldı?

Son dönemde artan kara para aklama, yasa dışı bahis ve terörün finansmanı soruşturmaları, finansal denetimlerin güçlendirilmesini gündeme getirdi. Yeni uygulama, Türkiye’nin de üyesi olduğu Mali Eylem Görev Gücü (FATF) tavsiyeleri doğrultusunda hayata geçiriliyor.

Kimleri kapsıyor?

Düzenleme, bankalarda hesabı bulunan tüm gerçek ve tüzel kişileri kapsıyor. Yetkililer, yasal ve şeffaf işlemler yapan vatandaşların olumsuz etkilenmeyeceğini, yasa dışı faaliyetlerin ise daha kolay tespit edileceğini vurguluyor.

Havale ve EFT’lerde ne değişecek?

1 Ocak 2026’dan itibaren “ödeme”, “borç”, “para gönderimi” gibi genel ifadelerle işlem yapılamayacak. Para transferinin amacı net şekilde seçilecek veya açıklanacak. Bankalar, işlem sırasında müşterilere hazır başlıklar sunacak. Bu başlıklar arasında:

    Gayrimenkul alım ödemesi

    Motorlu taşıt alım ödemesi

    Borç verme / borç ödeme

    Hediye, bağış veya yardım

    Vergi, resim ve harç ödemeleri

    Tazminat veya sigorta ödemeleri

    Avukatlık, danışmanlık ve müşavirlik ödemeleri

    Sağlık harcamaları

    Kripto ve dijital varlık işlemleri

    Şans oyunları ve bahis ödemeleri

    Eğlence ve sosyal medya ödemeleri

Bu seçeneklere uymayan işlemler için “diğer” işaretlenecek ve en az 20 karakterlik açıklama zorunlu olacak.

Yüksek tutarlar yakın takibe alınacak

MASAK, yüksek tutarlı para transferleri ve nakit işlemleri yakından izleyecek. Tutar arttıkça beyan ve belge yükümlülükleri kademeli olarak ağırlaşacak.

20 milyon lira ve üzeri işlemlerde belge şartı

20 milyon lira ve üzerindeki işlemler için dayanak belge zorunlu olacak.

    Konut alımlarında tapu senedi,

    Araç satışlarında noter evrakları,

    Ticari alımlarda fatura belge olarak kabul edilecek.

Gerekli belgelerin sunulmaması halinde banka işlemi gerçekleştirmeyecek.

Hangi işlemler muaf?

    Aynı bankadaki kendi hesaplarınız arasındaki transferler,

    Kamu kurumlarının taraf olduğu işlemler,

    Bankalar arası ve muhabir bankacılık işlemleri,

    200 bin lirayı aşmayan ATM nakit işlemleri

Ancak muafiyetlerin kötüye kullanılması halinde ek tedbirler uygulanabilecek.

Yeni düzenlemeyle, para transferlerinde şeffaflık dönemi başlarken; suç gelirlerinin aklanmasının önlenmesi, terörün finansmanının engellenmesi ve kayıt dışı ekonominin daraltılması amaçlanıyor.