AKMİB, Zorlu Piyasaları Aştı, İhracatta Liderliğini Sürdürdü

Akdeniz Kimyevi Maddeler ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (AKMİB) Yönetim Kurulu Başkanı Saadettin Çağan, 2024 yılında 5,43 milyar dolar ihracat gerçekleştirdiklerini açıkladı. 2024 yılında bir önceki yıla kıyasla yüzde 3 oranında artış sağladıklarını belirten Başkan Saadettin Çağan, bu dönemde en yüksek değerlere Hollanda, ABD ve Mısır pazarlarında ulaştıklarını bildirdi. AKMİB’in Akdeniz İhracatçı Birlikleri’ne bağlı 8 Birlik arasında 2024’te de ihracat şampiyonu olduğuna vurgu yapan Başkan Çağan, “Küresel talepteki yavaşlamaya ve rekabetçiliğimizin zayıflamasına rağmen yılı kazançlı kapatmayı başardık.” dedi.

“Türk kimya sektörünün 2030 yılı ihracat hedefi 50 milyar dolar”
Petrokimya ürünleri başta olmak üzere plastik, boya, kauçuk, temizlik ürünleri, kozmetik, ilaç, gübre, organik ve anorganik kimyasallar, medikal ürünler ile geniş bir alt sektör yelpazesine sahip olan kimya sektörünün 2024 yılında 262 milyar dolarlık ülke ihracatına 30,8 milyar dolar düzeyinde destek verdiğini ifade eden Başkan Saadettin Çağan, “Katma değeri yüksek ürünlerin geliştirilmesi, pazar çeşitliliği, sürdürülebilirlik ve inovasyon gibi alanlara odaklanan sektörümüz, Orta Vadeli Program kapsamında 2030 yılı için 50 milyar dolarlık ihracat hedefliyor. Bu hedefe ulaşılmasında Ticaret Bakanlığımızın belirlediği stratejiler ve ilave destekler en büyük motivasyon kaynağımızdır. Uzak Ülkeler Stratejisi çerçevesindeki ülkeler ve İslam İş Birliği Teşkilatı üyeleri ile İhracatı Geliştirme Stratejisi kapsamında incelenen İslam İş birliği Teşkilatı üyesi ülkeler dikkate alınarak belirlenen 55 hedef ülkede etkinliğimizi artırmak önceliğimiz olacaktır.” dedi.

“Sınırda karbon düzenlemesi mekanizması,  gündemimizde ön sıralarda”
Ağırlıklı olarak petrokimya, sabun, deterjan, gübre, ilaç, boya-vernik, sentetik elyaf, soda gibi çeşitli kimyasal hammadde ve tüketim ürünlerinin üretimini gerçekleştiren Türk kimya endüstrisinin gündeminde ilk sıralarda Avrupa Yeşil Mutabakatı’nın önemli bir parçası olan Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması’nın (SKDM) yer aldığına dikkati çeken Başkan Çağan, şunları söyledi: “1 Ekim 2023 itibarıyla geçiş dönemi başlayan SKDM, 1 Ocak 2026’dan itibaren tam olarak yürürlüğe girecek. Sektörümüz özelinde en fazla etkilenecek ülkeler arasında Çin, Hindistan, Rusya ve Brezilya ile birlikte Türkiye de bulunuyor. Bu çerçevede önümüzdeki bir yıllık zaman diliminde yükümlülüklerimizi yerine getirmemiz; Avrupa Birliği pazarındaki kazanımlarımızı korumamız, rekabetçiliğimizi artırabilmemiz ve ilave vergi maliyetleriyle karşılaşmamamız açısından büyük önem taşıyor. Firmalarımız, üretim süreçlerini optimize ederek ve düşük karbonlu teknolojilere yatırım yaparak maliyet artışlarını minimize etmelidir.”

“Çevre dostu üretim modelinde güneş enerjisini ve yağmur suyunu değerlendirmeliyiz”
Avrupa Yeşil Mutabakatı’nda kimya sektörü özelinde öne çıkan konu başlıklarını ele alan Başkan Saadettin Çağan, şöyle devam etti: “Avrupa Birliği, kimya sektörü özelinde yeşil ve dijital dönüşüm temelli sürdürülebilir kimyasal üretimini ve tüketici ürünlerinde bulunan zararlı kimyasal maddelerin yasaklanmasını hedefliyor. Bu kapsamda riskleri değerlendirirken kimyasalların kokteyl etkisinin hesabı, üretim sürecindeki risk değerlendirmesinin daha şeffaf yapılması, perfloroalkil ve polifloroalkil maddelerinin kademeli şekilde kaldırılması, geri dönüştürülmüş plastiği teşvik için ambalajla ilgili yeni kurallar konulması, tüketici ürünlerinde mikroplastiklerin kullanımının kısıtlanması ve biyolojik bazlı, biyoçözünür plastiklere düzenleme getirilmesi konuları öne çıkıyor. Dolayısıyla, SKDM geçiş sürecinde ev ödevlerimizi eksiksiz yerine getirmeliyiz. Bunu sadece ek vergiden kaçınmak için değil, daha yaşanabilir bir dünya için, ülkemizin geleceği için yapmalıyız. Sürdürülebilir enerji kaynaklarından yararlanmaya dönük olarak firmalarımızın güneş enerjisi santralleri yatırımlarına öncelik vermesi gerekiyor. Temiz ve yenilenebilir bir enerji kaynağı olan güneş enerjisi santralleri, sera gazı emisyonlarını ve hava kirliliğini azaltıyor. Bu sayede sanayi kuruluşları, çevreye duyarlı bir üretim yapıyor ve sürdürülebilirliğe katkı sağlıyor. Enerji güvenliğini artıran güneş enerjisi santralleri, sanayi kuruluşlarının elektrik şebekesindeki kesintilerden etkilenmeden üretimlerine devam etmesine imkân veriyor. Yağmur suyunun havuzlarda toplanıp değerlendirilmesi de çevre dostu üretim modelinde öne çıkıyor. Su kaynaklarını korumak ve verimli kullanmak adına yeşil dönüşüm yatırımları kapsamında yağmur suyundan faydalanmaya dönük yatırımların karbon ayak izimizi azaltacak en önemli hamleler olacağı açıktır.”

“Bölge ihracatımızın yüzde 89,1’i üç ürün grubunda kümelendi”
AKMİB’in yıllık ihracatını ürün gruplarına göre değerlendiren Başkan Çağan, “2024’de 7 milyon 989 bin ton ürünü uluslararası pazarlarda değerlendirdik. En çok talep gören ürün grupları, mineral yakıtlar ve mineral yağlar, plastikler ve mamulleri ile anorganik kimyasallar oldu. Bu ürünler bölge ihracatımızın yüzde 89,1’ini oluşturdu. Mineral yakıtlar ve mineral yağlarda 3 milyar 324 milyon dolar, plastikler ve mamullerinde 643 milyon 224 bin dolar, anorganik kimyasallarda 345 milyon 891 bin dolar ihracat değerine ulaştık. Söz konusu dönemde ihracat hacminde anlamlı artışlar sağladığımız ürün grupları arasında gübreler, boya, vernik ve mürekkepler ile muhtelif kimyasallar yer aldı.” dedi. 

“İhracat ana pazarlarımız Avrupa ve Afrika ülkeleri ile ABD”
AKMİB’in ihracat ana pazarlarını Avrupa ve Afrika ülkeleri ve ABD’nin oluşturduğunu ifade eden Başkan Çağan, “2024 yılında en fazla ihracat yaptığımız ülkeleri değerlendirdiğimizde lider pazarlarımız Hollanda, ABD ve Mısır oldu. Birinci sıradaki Hollanda’ya 743,7 milyon dolar ihracat gerçekleştirdik. Yüzde 93 artış ve 362,7 milyon dolar değer ile ABD ikinci sırada, yüzde 229 artış ve 360,6 milyon dolar değer ile Mısır üçüncü sırada yer aldı. İhracat hacminde en yüksek oranları elde ettiğimiz ülkeleri incelediğimizde Mısır ve ABD’nin yanı sıra Slovenya ve Malta pazarları öne çıktı. Slovenya’da yüzde 132 artışla 178 milyon dolar, Malta’da yüzde 68 artışla 150,9 milyon dolar ihracat değerlerine ulaştık."