Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Sektörler Konseyi Üyesi ve Akdeniz Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller İhracatçıları Birliği (ASHİB) Başkan Yardımcısı Ali Can Yamanyılmaz, Türkiye’nin hayvansal gıda ihracatında 96,8 milyon dolar ihracat gerçekleştirdiği Suriye’de 11 Ocak’tan itibaren ithal edilen mallarda gümrük vergilerinin yüzde 500’lere varan oranlarda artırılmasının bu ülkeye yönelik ticareti durma noktasına getirdiğini, krizin daha fazla derinleşmemesi için acil çözüm beklediklerini belirtti.

Geçen yıl Suriye’de 36,3 milyon dolar değere ulaşan ASHİB’in bu ülkeye yapılan sektör ihracatındaki payının yüzde 37,5 olduğunu vurgulayan Ali Can Yamanyılmaz, “Söz konusu gümrük vergisi artışları ihracat maliyetlerimizin katlanmasına, talep daralmasına, pazar kayıplarına, lojistik ve dağıtım sorunlarına yol açacaktır. Bu dramatik tablo en fazla Akdenizli ihracatçıları olumsuz etkileyecektir. Kararın yeniden gözden geçirilmesi için Ticaret Bakanlığımızın girişimlerini yakından takip ediyoruz. Bugüne kadar olduğu gibi bundan sonra da dost ve kardeş Suriye halkının ihtiyaçlarının karşılanması noktasında üzerimize düşen sorumluluğun bilinciyle hareket etmeye devam edeceğiz. Ticaretin geliştiği ortamda refah artacak ve bu da Suriye’nin normalleşme sürecine önemli katkılar verecektir. Ticaret diplomasisinin hızlandırılarak sorunun bir an önce çözülmesini bekliyoruz.” dedi.

“Sakatat, yumurta, konserve et, kanatlı eti, süt ürünleri ile balıklar ve su ürünleri ihracatçıları endişeli”
Türkiye’nin su ürünleri ve hayvansal mamulleri sektöründe Suriye’nin en önemli 11’inci pazar olduğunu kaydeden Ali Can Yamanyılmaz, gümrük vergisindeki ani ve yüksek artışların en fazla sakatat, yumurta, konserve et, kanatlı eti, süt ürünleri ile balıklar ve su ürünleri ihracatçılarını endişelendirdiğini ifade etti. 

Ali Can Yamanyılmaz, “2024 yılında sektörümüz Suriye pazarında 60 bin 459 ton ürünü değere dönüştürdü. Bir önceki yıla göre hayvansal gıda ihracatımızı tutar olarak yüzde 15,78 oranında artırdık. İhracat birim fiyatının 1,60 dolar olduğu Suriye’ye 19,4 milyon dolarlık yumurta, 7,6 milyon dolarlık konserve et, 6,5 milyon dolarlık kanatlı eti, 3,6 milyon dolarlık süt ürünleri, 3,6 milyon dolarlık balıklar ve su ürünleri, 82,3 bin dolarlık sakatat ihraç ettik. 11 Ocak’tan itibaren gümrük vergilerindeki artış ticaretimizi durma noktasına getirdi. Sınır kapılarında gıda yüklü TIR’larımız kilometrelerce kuyruk oluşturdu. Yetersiz soğutma koşulları ve uzun süreli bekleme nedeniyle hayvansal gıdaların bozulma riski artıyor.” diye konuştu.

“Suriye’deki işletmeler hangi fiyatla ürün satacaklarını bilemiyor”
Gümrük vergisinin fahiş oranlarda artırılmasının Suriye’deki işletmeleri de şoka soktuğunun altını çizen Yamanyılmaz, şunları söyledi: “Türk gıda firmaları ile ticaret yapan Suriye’deki işletmeler ani karar karşısında hangi fiyatla ürün satacaklarını bilemiyor. Ortaya çıkan tablo, Türk ihracatçılarının Suriye’de ticaret yapmasını imkânsız hale getirdi. Bu durum kayıt dışılığın artmasına ve güvenlik risklerine de neden olacaktır. Suriye pazarında arz yetersizliği, raflardaki ürünlerin fiyatlarını da hızla yükselteceğinden bu ülkenin vatandaşlarının alım gücü de düşecektir. Yüksek gümrük vergileri, iç savaşın yıkımıyla açlık sınırında yaşayan Suriye halkı için hayvansal gıdayı sofralardan kaldıran görünmez bir duvar olacaktır. Hayvansal gıdanın toplumların fiziksel gücünü, zihinsel gelişimini ve nesillerin sağlığını inşa eden vazgeçilmez temel taşı olduğu unutulmamalıdır. Ekonomik dengeyi korumak için bu kararın sonuçlarının çok iyi analiz edilmesini bekliyoruz. Ticaret Bakanlığımız ve ilgili bakanlıkların gümrük vergileri konusundaki girişimlerini yakından takip ediyoruz. Krize ivedilikle çözüm getirilmesini ümit ediyoruz.”